Title: Οι γαλλικές σημειώσεις-παραθέματα στα χειρόγραφα των Ελεύθερων πολιορκισμένων και τα πρωτότυπα κείμενα : μια δοκιμή συνανάγνωσης
Transliterated title
Oi gallikes simeioseis-parathemata sta cheirografa ton Eleftheron poliorkismenon kai ta prototypa keimena : mia dokimi synanagnosis
Variant title:
- The French notes-citations in the manuscripts of Solomos's The Free Besieged and the Original Texts : a comparative reading
Source document: Neograeca Bohemica. 2023, vol. 23, iss. [1], pp. [41]-65
Extent
[41]-65
-
ISSN1803-6414 (print)2694-913x (online)
Persistent identifier (DOI): https://doi.org/10.5817/NGB2023-23-3
Stable URL (handle): https://hdl.handle.net/11222.digilib/digilib.79630
Type: Article
Language
License: CC BY-SA 4.0 International
Rights access
open access
Notice: These citations are automatically created and might not follow citation rules properly.
Abstract(s)
The apparent or latent French notes-citations in the manuscripts of Solomos's The Free Besieged reveal both the multilingual nature of Solomos as a reader-copyist and the translingual character of his writing process. Relevant to the latter is the fact that Solomos often proceeds in translating the French passages he reproduces into Italian, without necessarily the context revealing the existence of the French original. More specifically, in recording the notes-citations, Solomos exhausts both the monolingual option of copying (French) and the interlingual possibilities of translating word for word into Italian or of faithfully rendering it in a mixed language (French-Italian). The target of this paper is to compare the Italian translations to the French original texts, aiming on the one hand to identify any discrepancies in Solomos's translation options, and on the other, to examine Solomos's interlingual, if not translingual, process of translating as well as the phenomena of code switching and cross-linguistic influence resulting from it.
References
[1] Anonyme 1839. "Le Tasse à Sorrente, Térentia, Le Monge des îles d'or, poèmes, nouvelle et impressions; par Jules Canonge. Précédés d'une lettre de M. A. De Lamartine, et d'une épître inédite de M. J. Reboul. Paris, 1839. Chez Gosselin." De l'état de la poésie en France. Bibliothèque universelle de Genève (nouvelle série) 21, 248-269.
[2] Anonyme [= Töpffer, R.] 1839. "De l'imitation." Bibliothèque universelle de Genève (nouvelle série) 21, 289-310.
[3] Anonyme 1840. "Essai sur la poésie moderne. Cours donné à Genève en décembre 1839 et janvier 1840, par L.-Félix Bungener. Genève, Jullien et Fils, libraires, 1840." Bibliothèque universelle de Genève (nouvelle série) 28, 19-40.
[4] Athanasopoulou, A. 1996. "Fainomena glossikis diaplokis sto ergo tou Solomou." Mantatoforos 41, 5-49. [Αθανασοπούλου, Α. 1996. Φαινόμενα γλωσσικής διαπλοκής στο έργο του Σολωμού. Μαντατοφόρος 41, 5-49.]
[5] Athanasopoulou, A. 2000. "Provlimata perigrafis kai ermineias ton ellinoïtalikon tou Solomou." Porfyras 95-96, 197-232. [Αθανασοπούλου, Α. 2000. Προβλήματα περιγραφής και ερμηνείας των ελληνοϊταλικών του Σολωμού. Πόρφυρας 95-96, 197-232.]
[6] Azaïs, P.-H. 1839. De la phrénologie, du magnétisme et de la folie. Ouvrage dédié à la mémoire de Broussais. II. Paris.
[7] Bernoulli, D. 1755a. Réfléxions et éclaircissements sur les nouvelles vibrations des cordes exposées dans les mémoires de l'Académie de 1747 & 1748. Histoire de l'académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 147-172.
[8] Bernoulli, D. 1755b. Sur le mélange de plusieurs espèces de vibrations simples isochrones, qui peuvent coexister dans un même système de corps. Histoire de l'académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 173-195.
[9] Buhle, J. G. G. 1824. Storia della filosofia moderna dal risorgimento delle lettere sino a Kant del signor G. Amadeo Buhle, professore di Gottinga. Tradotta in lingua italiana da D. Vincenzo Lancetti. IX (Continuazione della Storia della filosofia del secolo decimosettimo). Milano.
[10] Cousin, V. 1835. De la "Métaphysique" d'Aristote. Rapport sur le concours ouvert par l'Académie des sciences morales et politiques; suivi d'un essai de traduction du premier livre de la "Métaphysique". Paris.
[11] Cousin, V. 1840. De la Métaphysique d'Aristote. Ιn V. Cousin. Œuvres. I: Introduction à l'histoire de la philosophie (Cours de l'histoire de la philosophie; Cours de l'histoire de la philosophie [1829]; Cours de philosophie sur le fondement des idées absolues du vrai, du beau et du bien; De la "Métaphysique" d'Aristote). Bruxelles, 453-514.
[12] De Lausanne [= Sarrazin de Montferrier, A.] 1819. Des principes et des procédés du magnétisme animal, et de leurs rapports avec les lois de la physique et de la physiologie. II. Paris.
[13] Goethe, J. W. von 1823. Diderot, et son ouvrage intitulé Le Neveu de Rameau. In J. W. von Goethe. Des hommes célèbres de France au dix-huitième siècle, et de l'état de la littérature et des arts à la même époque. Traduit de l'allemand par MM. de Saur et de Saint-Geniès. Paris, 53-85.
[14] Mérian, J.-B. 1755. Examen d'une question concernant la liberté. Histoire de l'Académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 417-430.
[15] Merlier, O. 1969. Simeioseis kai stochasmoi tou Solomou. In F. K. Boumpoulidis - M. G. Nystazopoulou (eds.), Praktika Tritou Panioniou Synedriou (23-29 Septemvriou 1965). II. Athina, 113-118. [Merlier, O. 1969. Σημειώσεις και στοχασμοί του Σολωμού. Στο Φ. Κ. Μπουμπουλίδης - Μ. Γ. Νυσταζοπούλου (επιμ.), Πρακτικά Τρίτου Πανιονίου Συνεδρίου (23-29 Σεπτεμβρίου 1965). ΙΙ. Αθήνα, 113-118.]
[16] Minzetanu, A. 2016. Carnets de lecture. Généalogie d'une pratique littéraire. Paris.
[17] Pavlou, K. 2018. Le dualisme linguistique de Dionysios Solomos: l'italien et le grec dans la genèse des Libres Assiégés. Genesis (Manuscrits-Recherche-Invention) 46, 131-144.
[18] Pavlou, K. 2023. Symvoli stin anasystasi tis eikonikis vivliothikis tou Solomou: i periptosi ton Meditazioni (1733) tou Cesare Nicolò Bambacari (proti prosengisi kai mia ypothesi ergasias). In D. Angelatos - L. Galazis - N. Mathioudakis - M. Porakou (eds.), Dionysios Solomos kai Kypros. Praktika tou Gʹ Diethnous Epistimonikou Synedriou tou Omilou Logotechnias kai Kritikis (Panepistimio Kyprou, 23-25 Septemvriou 2022). Lefkosia, 351-381. [Παύλου, Κ. 2023. Συμβολή στην ανασύσταση της εικονικής βιβλιοθήκης του Σολωμού: η περίπτωση των Meditazioni (1733) του Cesare Nicolò Bambacari (πρώτη προσέγγιση και μια υπόθεση εργασίας). Στο Δ. Αγγελάτος - Λ. Γαλάζης - Ν. Μαθιουδάκης - Μ. Πόρακου (επιμ.), Διονύσιος Σολωμός και Κύπρος. Πρακτικά του Γʹ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής (Πανεπιστήμιο Κύπρου, 23-25 Σεπτεμβρίου 2022). Λευκωσία, 351-381.]
[19] Pavlou, K. (forthcoming). I solomiki ars excerpendi kai i anasystasi tis eikonikis vivliothikis tou poiiti: i periptosi ton gallikon simeioseon-parathematon sta cheirografa ton Eleftheron poliorkismenon. Sygkrisi/Comparaison/Comparison 33. [Παύλου, Κ. (υπό δημοσίευση). H σολωμική ars excerpendi και η ανασύσταση της εικονικής βιβλιοθήκης του ποιητή: η περίπτωση των γαλλικών σημειώσεων-παραθεμάτων στα χειρόγραφα των Ελεύθερων πολιορκισμένων. Σύγκριση/Comparaison/Comparison 33.]
[20] Perugi, M. 2016. Les στοχασμοί de Solomos. Étude et identification de quelques sources. Ελληνικά [Ellinika] 66/2, 59-107.
[21] Politis, L. (ed.) 1964. Dionysiou Solomou: Aftografa Erga. Thessaloniki. [Πολίτης, Λ. (επιμ.) 1964. Διονύσιου Σολωμού: Αυτόγραφα Έργα. Θεσσαλονίκη.]
[22] Politis, L. - Tiktopoulou, K. (eds.) 2011. Dionysiou Solomou: Aftografa Erga. Defteri ekdosi anatheorimeni. Enotites 8-9-10: Eleftheroi Poliorkimenoi. Athina. [Πολίτης, Λ. - Τικτοπούλου, Κ. (επιμ.) 2011. Διονύσιου Σολωμού: Αυτόγραφα Έργα. Δεύτερη έκδοση αναθεωρημένη. Ενότητες 8-9-10: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Αθήνα.]
[23] Tiktopoulou, K. 2011. Simeioseis. In L. Politis - K. Tiktopoulou (eds.), 2011, 13-20. [Τικτοπούλου, Κ. 2011. Σημειώσεις. Στο Λ. Πολίτης - Κ. Τικτοπούλου (επιμ.), 2011, 13-20.]
[24] Tsiplakou, S. 2022. Enallagi glosson. In D. Goutsos - S. Bella (eds.), Koinonioglossologia. Athina, 429-461. [Τσιπλάκου, Σ. 2022. Εναλλαγή γλωσσών. Στο Δ. Γούτσος - Σ. Μπέλλα (επιμ.), Κοινωνιογλωσσολογία. Αθήνα, 429-461.]
[25] Veloudis, G. 1989. Dionysios Solomos. Romantiki poiisi kai poiitiki. Oi germanikes piges. Athina. [Βελουδής, Γ. 1989. Διονύσιος Σολωμός. Ρομαντική ποίηση και ποιητική. Οι γερμανικές πηγές. Αθήνα.]
[2] Anonyme [= Töpffer, R.] 1839. "De l'imitation." Bibliothèque universelle de Genève (nouvelle série) 21, 289-310.
[3] Anonyme 1840. "Essai sur la poésie moderne. Cours donné à Genève en décembre 1839 et janvier 1840, par L.-Félix Bungener. Genève, Jullien et Fils, libraires, 1840." Bibliothèque universelle de Genève (nouvelle série) 28, 19-40.
[4] Athanasopoulou, A. 1996. "Fainomena glossikis diaplokis sto ergo tou Solomou." Mantatoforos 41, 5-49. [Αθανασοπούλου, Α. 1996. Φαινόμενα γλωσσικής διαπλοκής στο έργο του Σολωμού. Μαντατοφόρος 41, 5-49.]
[5] Athanasopoulou, A. 2000. "Provlimata perigrafis kai ermineias ton ellinoïtalikon tou Solomou." Porfyras 95-96, 197-232. [Αθανασοπούλου, Α. 2000. Προβλήματα περιγραφής και ερμηνείας των ελληνοϊταλικών του Σολωμού. Πόρφυρας 95-96, 197-232.]
[6] Azaïs, P.-H. 1839. De la phrénologie, du magnétisme et de la folie. Ouvrage dédié à la mémoire de Broussais. II. Paris.
[7] Bernoulli, D. 1755a. Réfléxions et éclaircissements sur les nouvelles vibrations des cordes exposées dans les mémoires de l'Académie de 1747 & 1748. Histoire de l'académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 147-172.
[8] Bernoulli, D. 1755b. Sur le mélange de plusieurs espèces de vibrations simples isochrones, qui peuvent coexister dans un même système de corps. Histoire de l'académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 173-195.
[9] Buhle, J. G. G. 1824. Storia della filosofia moderna dal risorgimento delle lettere sino a Kant del signor G. Amadeo Buhle, professore di Gottinga. Tradotta in lingua italiana da D. Vincenzo Lancetti. IX (Continuazione della Storia della filosofia del secolo decimosettimo). Milano.
[10] Cousin, V. 1835. De la "Métaphysique" d'Aristote. Rapport sur le concours ouvert par l'Académie des sciences morales et politiques; suivi d'un essai de traduction du premier livre de la "Métaphysique". Paris.
[11] Cousin, V. 1840. De la Métaphysique d'Aristote. Ιn V. Cousin. Œuvres. I: Introduction à l'histoire de la philosophie (Cours de l'histoire de la philosophie; Cours de l'histoire de la philosophie [1829]; Cours de philosophie sur le fondement des idées absolues du vrai, du beau et du bien; De la "Métaphysique" d'Aristote). Bruxelles, 453-514.
[12] De Lausanne [= Sarrazin de Montferrier, A.] 1819. Des principes et des procédés du magnétisme animal, et de leurs rapports avec les lois de la physique et de la physiologie. II. Paris.
[13] Goethe, J. W. von 1823. Diderot, et son ouvrage intitulé Le Neveu de Rameau. In J. W. von Goethe. Des hommes célèbres de France au dix-huitième siècle, et de l'état de la littérature et des arts à la même époque. Traduit de l'allemand par MM. de Saur et de Saint-Geniès. Paris, 53-85.
[14] Mérian, J.-B. 1755. Examen d'une question concernant la liberté. Histoire de l'Académie royale des sciences et belles-lettres de Berlin, année 1753, 417-430.
[15] Merlier, O. 1969. Simeioseis kai stochasmoi tou Solomou. In F. K. Boumpoulidis - M. G. Nystazopoulou (eds.), Praktika Tritou Panioniou Synedriou (23-29 Septemvriou 1965). II. Athina, 113-118. [Merlier, O. 1969. Σημειώσεις και στοχασμοί του Σολωμού. Στο Φ. Κ. Μπουμπουλίδης - Μ. Γ. Νυσταζοπούλου (επιμ.), Πρακτικά Τρίτου Πανιονίου Συνεδρίου (23-29 Σεπτεμβρίου 1965). ΙΙ. Αθήνα, 113-118.]
[16] Minzetanu, A. 2016. Carnets de lecture. Généalogie d'une pratique littéraire. Paris.
[17] Pavlou, K. 2018. Le dualisme linguistique de Dionysios Solomos: l'italien et le grec dans la genèse des Libres Assiégés. Genesis (Manuscrits-Recherche-Invention) 46, 131-144.
[18] Pavlou, K. 2023. Symvoli stin anasystasi tis eikonikis vivliothikis tou Solomou: i periptosi ton Meditazioni (1733) tou Cesare Nicolò Bambacari (proti prosengisi kai mia ypothesi ergasias). In D. Angelatos - L. Galazis - N. Mathioudakis - M. Porakou (eds.), Dionysios Solomos kai Kypros. Praktika tou Gʹ Diethnous Epistimonikou Synedriou tou Omilou Logotechnias kai Kritikis (Panepistimio Kyprou, 23-25 Septemvriou 2022). Lefkosia, 351-381. [Παύλου, Κ. 2023. Συμβολή στην ανασύσταση της εικονικής βιβλιοθήκης του Σολωμού: η περίπτωση των Meditazioni (1733) του Cesare Nicolò Bambacari (πρώτη προσέγγιση και μια υπόθεση εργασίας). Στο Δ. Αγγελάτος - Λ. Γαλάζης - Ν. Μαθιουδάκης - Μ. Πόρακου (επιμ.), Διονύσιος Σολωμός και Κύπρος. Πρακτικά του Γʹ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής (Πανεπιστήμιο Κύπρου, 23-25 Σεπτεμβρίου 2022). Λευκωσία, 351-381.]
[19] Pavlou, K. (forthcoming). I solomiki ars excerpendi kai i anasystasi tis eikonikis vivliothikis tou poiiti: i periptosi ton gallikon simeioseon-parathematon sta cheirografa ton Eleftheron poliorkismenon. Sygkrisi/Comparaison/Comparison 33. [Παύλου, Κ. (υπό δημοσίευση). H σολωμική ars excerpendi και η ανασύσταση της εικονικής βιβλιοθήκης του ποιητή: η περίπτωση των γαλλικών σημειώσεων-παραθεμάτων στα χειρόγραφα των Ελεύθερων πολιορκισμένων. Σύγκριση/Comparaison/Comparison 33.]
[20] Perugi, M. 2016. Les στοχασμοί de Solomos. Étude et identification de quelques sources. Ελληνικά [Ellinika] 66/2, 59-107.
[21] Politis, L. (ed.) 1964. Dionysiou Solomou: Aftografa Erga. Thessaloniki. [Πολίτης, Λ. (επιμ.) 1964. Διονύσιου Σολωμού: Αυτόγραφα Έργα. Θεσσαλονίκη.]
[22] Politis, L. - Tiktopoulou, K. (eds.) 2011. Dionysiou Solomou: Aftografa Erga. Defteri ekdosi anatheorimeni. Enotites 8-9-10: Eleftheroi Poliorkimenoi. Athina. [Πολίτης, Λ. - Τικτοπούλου, Κ. (επιμ.) 2011. Διονύσιου Σολωμού: Αυτόγραφα Έργα. Δεύτερη έκδοση αναθεωρημένη. Ενότητες 8-9-10: Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Αθήνα.]
[23] Tiktopoulou, K. 2011. Simeioseis. In L. Politis - K. Tiktopoulou (eds.), 2011, 13-20. [Τικτοπούλου, Κ. 2011. Σημειώσεις. Στο Λ. Πολίτης - Κ. Τικτοπούλου (επιμ.), 2011, 13-20.]
[24] Tsiplakou, S. 2022. Enallagi glosson. In D. Goutsos - S. Bella (eds.), Koinonioglossologia. Athina, 429-461. [Τσιπλάκου, Σ. 2022. Εναλλαγή γλωσσών. Στο Δ. Γούτσος - Σ. Μπέλλα (επιμ.), Κοινωνιογλωσσολογία. Αθήνα, 429-461.]
[25] Veloudis, G. 1989. Dionysios Solomos. Romantiki poiisi kai poiitiki. Oi germanikes piges. Athina. [Βελουδής, Γ. 1989. Διονύσιος Σολωμός. Ρομαντική ποίηση και ποιητική. Οι γερμανικές πηγές. Αθήνα.]